Жа?а туыл?ан балаларда?ы сар?аю синдромы

Жаңа tуылған сарғаю – фжәнезиологиялық нeмесе патологиялық жағdай, гипербилирубинемиямен туындаған және өмірінің алғашқы күндерінде балалардағы терінің және көрінетін шырышты қабықшаларының боялған көрінісі. Жаңа туылған нәрестенің сарғаюы қан билирубин концентрациясының ұлғаюымен сипатталады, анемия, теріге толы, шырышты қабықшалар және көздің склерасы, гепато және спленомегалия, ауыр жағдайларда – билирубин энцефалопатиясы. Неонатальды сарғаю диагнозы Крамер шкаласы бойынша сарғаю дәрежесін визуалды бағалауға негізделген; эритроциттердің деңгейін анықтау, билирубин, бауыр ферменттері, ана мен баланың қан түрлері және т.б. Жаңа туған нәрестенің сарғаюы емшек сүтімен емдеуді қамтиды, инфузиялық терапия, фототерапия, қан ауыстыруды ауыстырады.

Жаңа туылған нәрестелердегі сарғаюдың жіктелуі мен себептері
Жаңа туылған нәрестенің симптомдары
Жаңа туған нәрестенің сарғаю диагнозы
Жаңа туған нәрестенің сарғаюын емдеу
Неонатальды сарғаю болжамдары

Жаңа туылған сарғаю

Жаңа туылған сарғаю – неонаталдық синдром, терінің айқын көрінетін түсімен сипатталады, склера және шырышты қабаттар баланың қанында билирубин деңгейінің жоғарылауына байланысты. Байқау, өмірдің бірінші аптасында жаңа туған нәрестенің сарғаюы 60 жаста % және 80 жаста% мезгілсіз нәрестелер. Педиатрияда жаңа туған нәрестелердің natиологиялық сарғаюы жиі кездеседі, компонент 60–70 % синдромның барлық жағдайлары. Жаңа туылған нәрестенің сарғаюы билирубин деңгейі 80-90 мкм-нен жоғары болған кезде дамиды/l толық және 120 мкм-ден астам/Менде шала туған сәбилер бар. Ұзақ немесе ауыр гипербилирубинемияның нейротоксичті әсері бар, т. Мидың зақымдануына әкеледі. Билирубиннің улы әсерінің дәрежесі байланысты, ең бастысы, оның қандағы шоғырлануынан және гипербилирубубинемияның ұзақтығынан.

Жаңа туылған нәрестелердегі сарғаюдың жіктелуі мен себептері

Ең алдымен, неонаталдық сарғаю физиологиялық және патологиялық болуы мүмкін. Нәрестелердің сарғаюы тұқымдыққа бөлініп, сатып алынады. Зертханалық өлшемдерге негізделген, т. е. билирубиннің бір немесе бірнеше фракциясын жоғарылату гипербилирибинемияны тікелей басымдықпен ерекшелендіреді (байланысты) билирубин мен гипербилирубинемияны жанама түрде басымдыққа ие (шектелмеген) билирубин.

Гипербулирубинемияның жағдайлары жаңа туған нәрестелердің конъюгациялық сарғаюын қамтиды, билирубиннің гепатоциттердің тазалығын төмендетуден туындайды:

Физиологиялық (уақытша) жаңа туған нәрестелердің сарғаюы
Мерзімсіз нәрестелердің сарысы
Тұқымдық сарғаю, Гилберт синдромымен байланысты, Криглер-Наяр І және ІІ типтері және т.б.
Эндокриндік патологиясы бар сарысуы (балалардағы гипотиреоз, ананың қант диабеті)
Асфиксия мен туылу жарақаттары бар нәрестелердегі сарғаю
Балалардың жүкті сарғаюы, емшек сүті
Жаңа туылған нәрестелердің сарғаюы, Левомицетинді тағайындауға байланысты, салицилаттар, сульфаниламидтер, хинин, К дәрумені үлкен мөлшерде және басқалар.

Жаңа туылған нәрестелердегі гемолитикалық сарғаю билирубиннің деңгейін жоғарылату салдарынан жоғарылауымен сипатталады (гемолиз) эритроциттердің баласы. Бұл гипербилирубинемияның түрі:

Ұрықтың және нәрестенің гемолитикалық ауруы
Эритроциттердің ферменті және мембранопатия
Гемоглобинопатия (Орел клеткалық анемия, талассемия)
Полицетия

Механикалық (жабылуы) өткір арналар мен ішектің өт жолымен билирубиннің ағуын бұзудан туындаған нәрестенің сарғаюы. Олар зақымдануы мүмкін (атрезия, гипоплазия) ішек-қарын және үстірт тыс жолдар, іштің ішіндегі өт тас ауруы, инфильтрат немесе ісік арқылы сырадан өтпелерді қысу, ішектің өт жолдарын оқшаулау, қатерлі ісік синдромы, пилорлық стеноз, ішек тосқауылдары және т.б.

Аралас жыныстық жасуша (паренхимия) ұрықтың гепатиті бар нәрестелерде пайда болады, ішек инфекцияларына байланысты (токсоплазмоз, цитомегалия, листериоз, Герпес, вирустық гепатит А, Ішінде, D), бауырдың сепсис кезінде улы және септикалық зақымдануы, мұрагерлік метаболикалық аурулар (мистикалық фиброз, галактоземия).

Жаңа туылған нәрестенің симптомдары

Жаңа туылған нәрестелердің физиологиялық сарғаюы

Өтпелі сарғаю — бұл неонаталдық кезеңнің шекаралық жағдайы. Туылғаннан кейін бірден қызыл қан клеткаларының артықшылығы, онда ұрықтың гемоглобині бар, еркін билирубинді қалыптастыру үшін құлайды. Бауыр ферменттерінің уақытша жетілмеуіне байланысты глюкуронилтрансферазаның және ішектің стерилділігінің жоғарылауына байланысты еркін билирубиннің байланысы және оның нәжісте және несептегі жаңа туылған нәрестенің ағзасынан азаюы азаяды. Бұл тері астындағы майда билирубиннің артық мөлшерін жинақтауға және тері мен шырышты қабықтың сары түсте сарысуына әкеледі.

Жаңа туған нәрестелердің физиологиялық сарғаюы туылғаннан 2-3 күннен кейін дамиды, 4-5 күнде максимумға жетеді. Жанама билирубиннің шекті концентрациясы орташа 77-120 мкмоль/л; несептің және нәжістің қалыпты түсі бар; бауыр мен көкбауыр кеңейтілген емес.

Жаңа туған нәрестелердің уақытша сарғаюында тері жамылғысының жұмсақ дәрежесі кіндік сызығынан төмен емес және жеткілікті табиғи жарықпен анықталады. Физиологиялық сарғаюда жаңа туған нәрестенің әл-ауқаты әдетте бұзылмайды, алайда, гипербилирубинемиямен ауырған кезде сорып алу мүмкін, ингибирлеу, ұйқылық, құсу.

Салауатты нәрестелерде физиологиялық сарғаюдың пайда болуы бауыр ферменттерінің уақытша жетілмегендігімен байланысты, сондықтан патологиялық жағдай деп саналмайды. Баланы байқаған кезде, 2 жастан асқан сәбилерге тиісті тамақтандыру және емізік сарғылт көріністерін өздігінен ұйымдастыру.

Шала туған нәрестелердегі сарғаю ерте басталуымен сипатталады (1–2 күн), 7 күнге созылған көріністердің шыңына жетіп, баланың өмірінің үш аптасынан басталады. Бүйректегі билирубиннің протеин қанында концентрациясы жоғары (137-171 мкмоль/л), оның өсуі мен төмендеуі баяуырақ. Бұрын мезгілсіз нәрестелердегі ферменттік жүйелердің ұзаққа жетуіне байланысты ядролық сарғаю және билирубиннің интоксикациясын дамыту қаупі пайда болды.

Тұқымдық сарғаю

Жаңа туылған нәрестелердегі тұқым қуалайтын сарғаюдың ең таралған түрі — конституциялық гипербилирубинемия (Гилберт синдромы). Бұл синдром 2-ден 6-ға дейінгі жиілігі бар тұрғындарда орын алады%; автосомдық үстемдік түріне мұраланған. Гилберт синдромының қақ ортасында бауырдың ферменттік жүйелерінің қызметіндегі ақаулық бар (глюкуронил-трансфераз) и, нәтижесінде, — гепатоциттер арқылы билирубинді ұстауды бұзу. Конституциялық гипербилирубинемиямен туылған нәрестенің сарғаюы анемия мен спленомегалиясыз өтеді, жанама билирубиннің шамалы өсуімен.

Криглер — Найар синдромы бар жаңа туған нәрестелердегі мұрагерлік сарғаю өте төмен глюкуронил-трансфазсиямен байланысты (II түріті) немесе олардың болмауы (I тип). I типті синдроммен жаңа туылған нәресте өмірдің алғашқы күндерінде дамиды және тұрақты өсуде; гипербилирубинемия 428 мкмольді құрайды/l және одан жоғары. Ядролық сарқылудың типтік дамуы, қайтыс болуы мүмкін. ІІ типті синдром, ереже бойынша, жақсы бағыт бар: неонатальды гипербилирубинемия 257-376 мкмольді құрайды/л; Ядролық сары сирек дамиды.

Эндокриндік патологиясы бар сарысуы

Әдетте Қалқанша безінің гормонының жетіспеушілігіне байланысты туа біткен гипотиреозбен ауыратын балаларда кездеседі, ферментті глюкуронозилтрансферазаның жетілуін бұзады, процестербилирубинді босату және шығару. 50-70 жылдары гипотиреозбен ауыратындар анықталды% жаңа туған нәрестелер; өмірдің 2-3-ші күндерінде көрінді және сақталды3-5 айға дейін созылады. Сарысулардан басқа, жаңа туған нәрестелерде тыныштық бар, паста, гипотензия, брадикардия, қатты дауыс, іш қату.

Жаңа туылған нәрестелерде ерте сарқылу мүмкін, қант диабетімен ауыратын аналар, гипогликемия мен ацидозға байланысты. Ұзақ итердик синдромымен және жанама гипербилирубинемиямен көрінеді.

Асфиксия мен туылу жарақаттары бар нәрестелердегі сарғаю

Фетальды гипоксия және неонатальды асфиксия ферменттік жүйелердің қалыптасуын тоқтатады, нәтижесінде гипербилирубинемия мен ядролық сарғаю. Түрлі туа біткен жарақаттар (Цефалоэматомдар, ішілік қан кету) жанама билирубиннің пайда болу көзі және оның қанға терең енуі терінің және шырышты қабықшаның беткі бояуы дамуы мүмкін. Жаңа туған нәрестенің сарғаю дәрежесі гипоксия-асфиксия синдромының ауырлығына және гипербилирубинемияның деңгейіне байланысты.

Жүкті сарғаю

Қоян синдромы, немесе балалардың сарғаюы, емшек сүті, 1-2 деңгейде дамиды% жаңатуған. Баланың өмірінің бірінші аптасында орын алуы мүмкін (ерте сарқылу) немесе 7-14 күнде (жаңадан туылған сәбилердің сарғаюы) және соңғы 4-6 апта. Жаңа туған нәрестелердегі жүктілік сарқылуының мүмкін себептері — бұл эстрогендердің сүтінде болу, араласып билирубинді байланыстыру; ананың тұрақсыз лактациясы және баланың салыстырмалы түрде тамақтанбауы, ішектегі билирубиннің реабсорбциясын және оның қанға кіруін және т.б. тудырады. Қарастырылды, бұл жаңа туған нәрестелерде сарғаю үшін тәуекел факторлары, емшек сүті, кейінірек қызмет етеді (кейін 12 сағат өмір) Меконияның ағуы, umbilical cord қысу кешігуі, тууды ынталандыру. Жаңа туған нәрестелердегі бұл жасушаның сарқылуы әрдайым жақсы.

Ядролық сарғаю және билирубин энцефалопатиясы

Қандағы жанама билирубиннің шоғырлануының біртіндеп жоғарылауы, оның қан-мидың кедергісі арқылы енуі және мидың базаль ядроларында орналасуы мүмкін (жаңа туған нәрестелердің ядролық желісі), қауіпті жағдайдың пайда болуына алып келеді — билирубин энцефалопатиясы.

Бірінші кезеңде клиникада билирубиннің интоксикациясының белгілері басым: летарги, апатия, баланың ұйқысы, бірқалыпты жылау, көзге көрінбейтін көздер, қалпына келтіру, құсу. Көп ұзамай нәрестелерде ядролық желтустің классикалық белгілері бар, қатаң мойынмен жүреді, дененің бұлшықеттерінің спастикалық әсері, мерзімді жағымдылық, үлкен қараңғы жолды кесу, сорып алуды және басқа рефлекстерді жоғалту, нистагмус, брадикардия, каскады. Осы кезеңде, ол бірнеше күнден бірнеше аптаға созылады, орталық жүйке жүйесіне қайтымсыз зақым келеді. Алдағы 2-3 айда балалардың жағдайында алдамшы жақсару бар, алайда, неврологиялық асқынулар өмірдің 3-5 айында диагноз қойылған: Церебралды шалдығу, CRA, саңырау және т. д.

Жаңа туған нәрестенің сарғаю диагнозы

Жуықтандыру баланың босанғаннан кейін көп ұзамай жаңа туған нәрестеге барғанда неонатолог немесе педиатр дәрігердің перзентханада болу кезеңінде де анықталады.

Жаңа туылған нәрестелердегі сарғаю дәрежесін визуалды бағалау үшін Крамер шкаласы қолданылады.

I дәрежелі – сары бет және мойын (80 микромолды билирубин/л)
II дәрежелі – Жасылдық кеуде деңгейіне таралады (билирубин 150 мкмоль/л)
III дәрежелі — сарғаю тізе деңгейіне қарай таралады (билирубин 200 мкмоль/л)
IV дәрежелі — жағымсыздық бетіне қолданылады, тері, аяқтар, алақандар мен табақтарды қоспағанда (билирубин 300 мкмоль/л)
V — жалпы сараңдық (билирубин 400 мкмоль/л)

Жаңа туған нәрестенің сарғаюын бастапқы диагностикалау үшін қажетті зертханалық зерттеулер жүргізіледі: билирубин және оның фракциялары, толық қан саны, баланың және ананың қанының түрі, Coombs сынағы, PTI, зәр анализі, бауыр сынақтары. Егер гипотиреоз деп күдіктенсе, онда Қалқанша безінің гормонын анықтау қажет, T4, Қандағы TSH. Ішекаралық инфекциялардың идентификациясы ELISA және PCR арқылы жүзеге асырылады.

Обструктивтік сарғаю диагнозының бөлігі ретінде бауыр мен өт жолдарының ультрадыбылуы жаңа туған нәрестелерде орындалады, МР холангиографиясы, FGDS, жалпы абдоминальді рентгенография, Педиатриялық хирург пен педиатриялық гастроэнтерологтың кеңес беруі.

Жаңа туған нәрестенің сарғаюын емдеу

Сарықаудың алдын алу және гипербилирубинемияның деңгейін төмендету үшін барлық жаңа туған нәрестелер ерте басталуы керек (өмірдің алғашқы сағатынан) және тұрақты емшек сүтімен емдеу. Жаңа туған нәрестелерде сараңдық симптомы бар емшек сүтімен емізу жиілігі 8 құрайды–Түнгі үзіліссіз күніне 12 рет. 10-20 күнделікті сұйықтық көлемін ұлғайту қажет% баланың физиологиялық қажеттілігіне қарағанда, энтеросорбенттерді қабылдау. Егер ауыз қуысы мүмкін болмаса, инфузионды терапия жүргізіледі: глюкоза тамшылары, физ. шешім, аскорбин қышқылы, кокарбоксилаз, В дәрумендері. Сарысуы бар нәрестеге билирубиннің қосылуын арттыру үшін фенобарбитал енгізілуі мүмкін.

Жанама гипербилирубинемияның ең тиімді емі үздіксіз немесе үзіліссіз фототерапия болып табылады, жанама билирубинді суда еритін нысанда аударуды қолдайды. Фототерапияның асқынуы гипертермия болуы мүмкін, дегидратация, күйіктер, аллергиялық реакциялар.

Жаңа туылған нәрестелердің гемолитикалық сарғаюында ауыстырылатын қан құюы көрсетілген, гемосорбция, плазмалық алмасу. Шала туған нәрестелердің барлық аномалиялары аурудың дереу емделуін талап етеді.

Неонатальды сарғаю болжамдары

Жаңа туылған нәрестелердің уақытша сарғаюы көбінесе асқынусыз өтеді. Алайда, бейімделу тетіктерін бұзу нәрестенің физиологиялық сарғаюын патологиялық жағдайға көшіруге әкелуі мүмкін. Бақылау мен дәлелдемелер гепатитке қарсы вакцинация мен неонатальды сарғаю арасындағы байланыс жоқтығын көрсетеді. Критикалық гипербилирубинемия ядролық сарғаю мен оның асқынуының дамуына әкелуі мүмкін.

Жаңа туған нәрестенің патологиялық формалары бар балалар аудандық педиатр және педиатрия невропатологы.

Источник

Жаркынбекова Ұлдана

Көп жағдайда жаңа туылған балаларда сарғаю алғашқы 3 тәулік ішінде пайда болады. Бұл сарғаю физиологиялық болғандықтан, емдеуді қажет етпейді. Сарғаюдың қауіптілігі: егер қанда бос (конъюгирленбеген, тура емес) билирубин жоғарылайтын болса, онда билирубинді энцефалопатия (ядролық сарғаю) дамуы мүмкін. Билирубинді энцефалопатия тек қана жаңа туылған балаларда ғана кездеседі және баланың ақыл – ойының кемтарлығына және ДЦП – ға әкеледі. Билирубиннің токсикалық әсеріоның ми тініне әсер етуіне және гипербилирубинемияның ұзақтығына байланысты.

Сарғаю – бұл терінің немесе шырышты қабаттың билирубин әсерінен сарғаюы. Ол гипербилирубинемияға байланысты. Терінің сарғаюымен жалпы 50 ауру жүреді. Сарғаю үлкендерде жалпы билирубин 34 мкмоль/л жоғарылағанда болады, жетіліп туылған балаларда – жалпы билирубин 70 мкмоль/л, ал шала туылған балаларда – 50 мкмоль/л жоғарылағанда есептеледі.

Жаңа туылған баларда билирубин алмасуы ерекше. Жаңа туылған балаларда билирубиннің жоғарылауы фетальді (ұрықтық) гемоглобиннің бұзылуына, босану барысында қанның үлкен көлемде лақтырылуына, жаңа туылған балалардың бауырының конъюгацияға (байланыс) транзиторлық қабілетсіздігіне байланысты. Билирубиннің байланысу қабілеті қалыптыда бала туылған сәттен бірнеше күн ішінде қалыптасады. Жаңа туылған балалардың бауырының байланысу қабілетінің белсенділігі үлкендердікімен 3 – 4 аптада бірдей болады.

Ке з – келген адамда билирубин алмасуы үнемі жүріп отырады. Билирубин кәрі эритроциттердегі гемоглобиннің ыдырауынан түзіледі. Қалыптыда тәулігіне 80-85% билирубин түзіледі. 15 – 20% билирубин басқа жерден түзіледі(сүйек кемігі, бауыр). Эритроциттердің бұзылуы кезінде, яғни өмір сүруі аяқталған кезде -120 тәул. кейін, гемоглобин босатылады. Нәтижесінде бірінші болып глобин бөлінеді, ал қалған бөлігінен гемнен билирубин түзіледі, ол бос немесе тура емес билирубин деп аталады. Билирубиннің бұл түрі майда ериді. Тура емес билирубин қанда нәруыздармен (альбуминмен) байланысады, және бауырға тасымалданады. Бауырда тура емес билирубин бауыр жасушаларымен (гепатоциттер) ұсталынып, билирубиннің басқа түріне ауысады, ферменттермен байланысқан. Осы кезде билирубин өзінің қасиетін өзгертіп, суда еритін билирубинге айналады және тура билирубин деп аталады. Тура билирубин бауырдан босап, өт қабына кейін ішекке түсіп нәжіке түс береді. Аздаған бөлігі қанға түсіп, бүйрек арқылы зәрге түс беріп организмнен шығарылады. Билирубин пигмент болып табылады, оның бос түрі ақшыл сары түсті, ал байланысқан билирубин кір-сары(грязно – желтый) түсті.

Жаңа туылған балаларда бауырдың экскреторлы функциясы экскреторлы жүйенің анатомиялық дамымауына байланысты төмендеген: өт капиллярлары жіңішке, олардың саны аз. Бауырдың экскреторлы функциясы нәрестенің бірінші айының соңында үлкендердікімен сәйкес келеді. Жаңа туылған балаларда 80-90% бос билирубин.

Жаңа туылған балалардағы сарғаюдың түрлері:

Конъюгирленбеген (тура емес) гипербилирубинемия (тура емес билирубин жалпы билирубиннің 85% жоғары)
Конъюгирленген (тура) гипербилирубинемия (тура билирубин жалпы билирубиннің 15% жоғары)

Жаңа туылған балалардағы физиологиялық сарғаю немесе транзиторлық сарғаю деп те аталады. Физиологиялық гипербилирубинемия барлық жаңа туылған балаларда өмірінің алғашқы күндері дамиды. Ал терісінің сарғаюы жетіліп туылған балалардың 60% және шала туылған балалардың 80 % кездеседі. Сарғаю баланың өмірінің 2-3 күнінде, тура емес билирубиннің концентрациясы жетіліп туылған балалардың 51-60 мкмоль/л, ал шала туылған балалардың 85-103 мкмоль/л жеткенде пайда болады.

Физиологиялық сарғаю осы кездегі билирубиннің метаболизмінің ерекшелігіне байланысты:

Босану барысында эритроциттердің лақтырылуының жоғарылуы
Жоғары фетальды гемоглобин
Босанудан кейін оның тез бұзылуы
Бауырдағы конъюгирленген ферменттің дефициті.

Физиологиялық сарғаюдың негізгі клиникалық сипаттамасы:

Туылғаннан соң 48 сағаттан кейін, кейде 2 тәул пайда болады
Билирубиннің жоғарылауы, ядролық сарғаюдың себебі болуы мүмкін
Жаңа туылған баланың жағдайы өзгермейді

Физиологиялық сарғаю уақытша екі фазадан өтеді. Бірінші фаза туылғаннан кейін алғашқы 5 күнде болады және бос билирубиннің тез жоғарылауымен түсіндіріледі. Екінші фаза тура емес билирубиннің төмендеуімен, 11-14 күні (50 мкмоль/л төмен) қалыпты болатын, кейде 1 айға дейін созылады. Ол баланың тамақтануына және жетілуіне байланысты.

Физиологиялық сарғаю кезінде бірінші болып бет сарғаяды, кейін мойын, дене, ең соңында аяқ-қолдар.Ал сарғаюдың қайтуы керісінше жүреді: алдымен аяқ ұштары, кейін дене, ең соңында бет.

Физиологиялық сарғаюдың күшеюі және оның ұзаққа созылуы ана сүтінің жетпеуіне байланысты болуы мүмкін – емгізу және сүт құрамына байланысты болады.

Әртүрлі себептерге байланысты ана сүтімен емізу дұрыс ұйымдастырыл-маса, онда сарғаю болады. Баланың өмірінің алғашқы күндері бала тек қана ана сүтімен тамақтанады, әдетте аз мөлшерде сұйықтық, негізі сүт ішеді, осының әсерінен билирубин мөлшері 4-5 тәулікте жоғарылайды. Сарғаюдың алдын алу үшін күндіз де түнде де, баланың қалауына байланысты емізу керек.

Емізу кезінде пайда болатын сарғаю патология болып саналмайды, ол баланың организмінің сүт құрамындағы майға байланысты және келесі ерекшеліктермен сипатталады:

Пайда болады немесе тез жоғарылайды, бала жеткілікті мөлшерде ана сүтімен емізілетін болса (3-7 тәул)
Тура емес билирубин мөлшері 184 мкмоль/л жоғары бірақ 360 мкмоль/л аспайды
Емізу тоқтатылса (24-48 сағат) билирубин мөлшері бірден төмендепғ сарғаю азаяды.
Егер бала емізілуі жалғасатын болса сарғаю 4-6 аптаға созылады, кейін біртіндеп төмендей бастайды. Тура емес билирубин қалыптыға 12-16 аптада сәкес келеді.

Физикалық сарғаюдан басқа жаңа туылған балада патологиялық сарғаю болуы мүмкін. Патологиялық сарғаю кезінде келесі белгілер болады:

Туыла сала болады немесе алғашқы тәулікте пайда болады
Гемолиздің белгілерімен қосыла жүреді, бозару, спленомегалия
Жетіліп туылған балаларда 1 аптаға ал шала туылған балаларда 2 аптаға дейін созылады
Толқын тәрізді жүреді (тері жамылғысы мен шырышты қабаттардың сарғаюы сарғаю азайғаннан немесе жоғалғаннан кейін қайта пайда болады)
Жалпы билирубин мөлшері 85 мкмоль/л жоғары
Тура емес билирубин мөлшері 220 мкмоль/л жоғары
Тура билирубиннің максимальды мөлшері 34 мкмоль/л
Баланың жалпы жағдай қанағаттанарлық емес, билирубин мөлшеріне байланысты болмайды
Түссіз нәжіс немесе зәрдің түсі қою

Диагностика:

Фототерапияны жүргізуді бастау
Жаңа туылған баланың және анасының резус-теріс немесе резус құрамын кіндік қанынан тобын және Кумбс сынамасын анықтайды
Жаңа туылған бала О(1) резус-оң қан тобымен туылса, кіндік қанынан қан тобын және Кумбс сынамасын анықтайды
Кіндік қанындағы жалпы билирубин мөлшерін анықтайды
Гемоглобин, гематокрит, эритроцит, ретикулоцит, микроцит санын анықтау

Сарғаюдың орналасуын модифицирленген Крамер шкаласы бойынша анықтау:

Егер сарғаю 3 және 5 зоналарда анықталатын болса, онда міндетті түрде қанның құрамындағы бос немесе жалпы билирубинді тексеру керек.

Алғашқы 24 сағат ішінде пайда болған кез – келген сарғаю патология болып саналады. Егер сарғаю бала өмірінің алғашқы 2 тәул. 4 зонада, 48 сағаттан кейін 5 зонада пайда болатын болса онда ол баланың өміріне қауіпті болып саналады.

Сарғаюдың қауіптілік критерийі

Баланың жасы (сағат)	Сарғаюдың орналасуы	Қорытынды
24	Кез-келген	*Қауіпті* сарғаю
24-48	Аяқ-саусақтар
>48	Табан мен білезік

Билирубин мөлшері мен сарғаюдың ауырлық дәрежесіне әсер ететін қауіп факторлары:

Шала туылу
Қан құйылу(кефалогематома, тері геморрагиялары)
Дұрыс емізбеу, жиі құсу
Баланың дене салмағының бірден төмендеуі
Генерализирленген инфекцияның болуы
Анасы мен баласының қан топтарының сәйкес келмеуі резус-фактор
Тұқымқуалайтын анемия немесе гемолитикалық аурулар

Фототерапия: процедураны медициналық мейірбике немесе дәрігер жүргізеді.

Фототерапия –көк немесе салқын ақ жарық әсерінен тері жамылғысында 2 мм тереңдікте химиялық реакция жүреді, нәтижесінде бос(тура емес) билирубин токсикалық емес формаға ауысады және қаннан ішек пен бүйрек арқылы шығарылады.

Мақсаты: тура емес билирубин мөлшерін азайту

ФТ жүргізуге көрсеткіш: қандағы жалпы биллирубиннің жасқа байланысты концентрациясы (мкмоль/л)

Жасы	Фототерапия
	Жетіліп туылған бала	Шала туылған бала
1-ші күн	Кез-келген көрінетін сарғаю
2-ші күн	260		220
3-ші күн	310		270
4-ші күн н/е кейін	340		290

Источник