Балаларда?ы тыныс алу жетіспеушілігі синдромы

1. Тақырыбы:Тыныс жетіспеушілік синдромы,диагностикасы,емдеу әдістері.

Орындаған: Әбуғалиева Н.
Курс: 5
Топ: 020-01
Факультет: ЖМ
Тексерген:

2.

Жоспар:
I КІРІСПЕ
II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Этиологиясы
2.Патогензі
3.Клиникалық көрінісі
4.Емі
5.Асқынулары
6.Болжамы
III ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

3. Кіріспе

Тыныс- организмде тотығу –тотықсыздану
процестерінің, яғни оттегінің организмге
сырттан түсуінен бастап тіндерде
пайдалануын, соның нәтижесінде көмір
қышқыл газының бөлінуін, оның сыртқа
шығарылуын қамтамасыз ететін күрделі
процесс.

4.

Тыныс
жетіспеушілігі- дегеніміз артериялық қанның газдық
құрамының жеткілікті қамтамасыз етілмеуі немесе оның
сырттық тыныс жүйесі функциясының артуымен қамтамасыз
етілуі.Сыртқы тыныс жеткіліксіздігі — деп белгілі бір
жүктемелерден кейін немесе тыныштық жағдайдың өзінде
қанның қалыпты газдық құрамын сақтап тұра алмайтын өкпе
мен тыныс алу жолдарының жағдайын айтады.

5.

Сыртқы
тыныс жеткіліксіздігі нәтижесінде
өкпеде оттегінің сіңірілуі, артериалық
қанда гемоглобиннің оттегіге қанығуы және
организмнен көмір қышқылы газының
сыртқа шығарылуы бұзылады. Ол
организмнің тыныштық жағдайының өзінде
де артериалық гипоксемия мен
гиперкапния (тыныстык ацидоз) дамуына
әкеледі және қол жұмысына немесе
физикалық жүктемелерге адамның
мүмкіншіліктерін азайтады

6.

Ол мына себептерден:
● тыныс алу жолдарының тарылуынан;
● өкпе тінінің дерттік өзгерістерінен;
● өкпеде қанайналым бұзылыстарынан;
● кеуде қуысы қозғалыстарының
бұзылыстарынан;
● тыныстық бұлшықеттердің бүліністерінен;
● тыныс алудың жүйкелік реттелулерінің
бұзылыстарынан (ОЖЖ бүліністерінен) – дамиды

7. Патогенезі

ЖТЖ патогенезіне
байланысты бөлінеді:
—
гипоксемиялық(қышқы
лдың жетіспеушілігі)
гиперкапниялық(көмір
қышқылдардың
жиналып қалуы)
-аралас

8.

Өкпеде газдардың алмасуы майда бронхиолалардан басталатын
өкпе ұяшықтарында болады. Сау адамдарда тыныс алуға
қатысатын өкпенің беті 160-200 м2 теңеледі. Газдардың алмасуын
қамтамасыз ететін бұл алаңда 100 000-дай респирондар деп
аталатын өкпенің терминалдық тыныстық бірлігі және бірнеше
миллиондаған өкпе ұяшықтары болады. Олар өкпе
артериолаларымен келетін веналық қанмен қамтамасыз етіледі.
Бұл артериолалар қылтамырларға тармақталып, ұяшықтарды
жанжағынан қоршап тұрады және ары қарай өкпе
көктамырларына ауысады. Веналық қан оттегіні қабылдап,
көмірқышқыл газын өкпе ұяшықтарына шығарып, артериалық
қанға айналады. Ол дұрыс болуы үшін сыртқы ортадан өкпе
ұяшықтарына жеткілікті мөлшерде оттегі түсуі және ұяшықтар
жеткілікті түрде қанмен қамтамасыз етілуі қажет. Оттегі
жеткілікті түсуі үшін өкпе ұяшықтарының дұрыс желдетілуі
маңызды. Осыған байланысты, көмір қышқылы газының
диффузиялық қабілеті оттегіге қарағанда 20,3 есе артық болудан,
артериалық гипоксемия дамуына өкпе ұяшықтарының желдетілуі
(Va) мен олардың қанмен қамтамасыз етілуінің (перфузиясының)
арақатынасының ((Va/Q) бұзылыстары жиі әкеледі.

9.

Тыныс жетіспеушілігінің 4 түрін ажыратады:
Обструкциялық
Рестрикциялық
Диффузиялық
Аралас.

10. Классификациясы:

Обструктивтік
Рестриктивтік
Гиповентиляциялық
Шунто-диффуздық

11. Обструкциялық тыныс жетіспеушілігіне әкелетін себептер:

1. Бронхоспазм
2. Тыныс жолдарының өзегін тарылтатын
бронхтар қабырғасының қабыну процестері
және склероздық процестер
3. Бронхтардың өзегінде қақырық,кілегейдің
жиналуы
4. Ұсақ бронхтардың сырттан басылуынан
коллапсы
5. Трахея мен ірі бронхтардың экспирациялық
коллапсі

12.

Рестрикциялық тыныс
жеткіліксіздігі
РТЖ-
өкпенің тыныс бетінің азаюынан ,
керілуінің шектелуінен болады. Қалыптыда
өкпедегі альвеолардың саны 3000 млн.жуық.
Барлық альвеолалардың жалпы аумағы 10
млн.кв. құрайды, ал капилярлардың жалпы
аумағының беті- 130 м.кв шамасында.

13. Жедел тыныс жетіспеушілігі

Жедел
тыныс
жетіспеушілігідегеніміз газ
алмасудың бұзылысы
мен
гипоксемия,гиперкап
ния әсерінің бірнеше
минуттан бірнеше
күнге дейін күшеюі
болып табылады.

14.

Этиологиясы
Қалыпты тыныс алу
жүйесінің функциясы
оның көптеген
компоненттеріне
тәуелді(тыныс алу
орталығы, жүйке,кеуде
торы,тыныс алу жолдары
және альвеолалар).Осы
аталған компоненттердің
жұмысының бұзылуы
тыныс жетіспеушілігіне
алып келуі мүмкін.

15. Клиникалық көріністері:

Тахипноэ
дамуы,яғни ентікпе
Тыныс жетіспеушілігіне шағымданады
Цианоз дамуы-бұл симптом тек күш
түскенде,кейін тыныш күйдеде болады.
Науқас мәжбүрлі қалыпта
болады,отырғанда қолын орындыққа
тіреп отырады,осылай отыру арқылы
науқас тыныс алу жүйесінің жұмысын
жақсартады және истерикалық
ұстамалардың алдын алады.

16. Себептері:

Ауаның
мұрын,ауыз,тамақ арқылы өтуінің
қиындауы.
Күшті эмоция,агрессия
Өкпе аурулары-бронхит,бронхиалды
астма,өкпе обструкциясы,
Жүрек-қантамыр жүйесінің
аурулары:баспадан кейінгі қабыну,жүрек
бұлшықеттерінің талмасы

17.

Аллергиялық
реакциялар
Қанағаттандырылмайтын физикалық
жағдайы, гиподинамия
Толықтық және семіздік
Созылмалы қорқыныш пен талмалар
Шылым шегу
Ең басты себебі- айналасындағылармен
қарым қатынастың нашарлауыі,жұтудың
қиындауы
Бірнеше күн қатарынан дене қызуының
жоғарылауы

18. Диагностикасы

Спирография
арқылы тексергенде өкпенің
минуттық желдетуінің және өкпенің жылдамдаған
өмірлік сыйымдылығының айқын төмендеуімен
қатар, өкпенің өмірлің сыйымдылығының төмендеуі
жатады.
Эргоспирография
Пневмотахометрия
Пневмотахография
Тыныс алу көлемің өлшеу

19. Асқынулары:

Ларингоспазм
кезінде өкпе
вентиляциясының
бұзылысы(сіреспе,құтыру)
Жедел көмей
қабынуы(дифтериялы,вирусты круп)
Тыныс бұлшықеттерінің
параличі(ботулизм,дифтериялы)
Обтурациялаушы трахеобронхиолалар
және жедел альвеоларлы қабынулы
ісіну(грипп,жедел респираторлы
аурулар,қызамық және т.б)

20. Емі:

Жедел
тыныс
жетіспеушілік кезінде
ең маңызды емі-тыныс
жетіспеушілігінің
негізгі себебін іздеу
болып табылады.
ИВЛ ді қолдану.
Кеуде торы аймағына
физиотерапия
Анестезия жүргізу

21.

Егер науқас ұзақ уақыт
ЖТЖ кезінде төсек
тартып жатса және оған
инфекция қосылған
болса,М:өкпе
қабынуы.Онда:
Адекватты тепе-теңдікте
сұйықтық қабылдау
Бронхкеңейтетін
препараттар тағайындау
Глюкокортикостеройдтар
Микробқа қарсы және
вирусқа қарсы емдер
жүргізу болып табылады.

22. Болжамы:

ЖТЖ-нің
ауырлығына,өршу
жылдамдығына,себебіне байланысты
оның қолданған шараларының
адекваттылығына
ИВЛ ді қолданбаса сәтсіз өтуіне
байланысты.

23. Қорытынды:

Жалпы
қорытындылай келе тынысорганизмде тотығу-тотықсыздану
метаболизмінің, яғни оттегінің
организмге сырттан түсуінен бастап
тіндерде пайдалануын, соның
нәтижесінде көмір қышқыл газаның
бөлінуін, оның сыртқа шығарылуын
қамтамасыз ететін күрделі процесс
болып табылады.

24. Пайдаланылған әдебиеттер:

Қалимұрзина Б.Ш «Ішкі аурулар»,2005 ж
Ішкі ағза ауруларының пропедевтикасы Б. Н.
Айтбембет
Маколкин В.И., Овчаренко С.И. Внутрение
болезни, М, 1999
Мартынова А.И. Внуртрение болезни, М, 2001
органов дыхания, М, 1968
https://www.google.kz/
https://mail.ru/

1. Семей Мемлекеттік Медицина Университеті

Тыныс алу
жетіспеушілігі
синдромы

2.

Науқас 51 жаста.
Шағымдары:
Аз мөлшердегі физикалық жүктемеден кейінгі ентігуге.
Аз мөлшердегі шырышты қақырықпен бөлінетін жөтелге.
Әлсіздікке, тез шаршағыштыққа.
Үнемі ұйқышылдыққа
Аяқтағы массивті ісінуге, аяқтағы ауырлық сезіміне.

3.

Науқаста қандай мәселе?
Қандай қосымша сұрақтар
қояр едіңіз?

4. Қосымша сұрақтар

Осы шағымдарыңыз қашаннан бері
пайда болды?
Науқас ауруын немен байланыстырады?
Симптомдар қалай тез дамыды?
Науқас медициналық көмекке жүгінді
ма?Қандай дәрілік заттар қолданды,оның
нәтижесі болды ма?
Анамнезінде тыныс алу жолдарының
аурулары болды ма (туберкулез,
пневмонии, хронический бронхит)?
Иммунды жетіспеушілікке әкелетін
қандай қосымша аурулары бар?

5. Ауру тарихы:

Созылмалы бронхитпен 15 жыл бойы ауырады,
диспансерлік бақылауда тұрады, дәрігерге
бармайды, жүйелі ем қабылдамайды. Стационарда
соңғы рет 1,5 жыл бұрын қаралды.
Өзінің жағдайы 2 апта бұрын нашарлаған, бірақ ем
алған жоқ. Аяқтағы ісінулер бір ай ішінде өршуде.
5 жыл бұрын жабық бас ми ішілік жарақат алған,
сонын әсерінен жылдам салмақ қосуын айтады.
Анамнезінде туберкулезді жоққа шығарады.
Артериальді гипертензия 8 жыл бойы мазалайды.
Максимальды сандар ҚҚ 160/100 сын. бағ. б.
Соңғы екі жыл ішінде периодты түрде шөл және
ауызынын құрғауын айтады. Қандағы қант
мөлшері 6,2-8,1 ммоль/л

6. Науқастың сыртқы келбетін суреттеңіз!

7. Объективті қараудын нәтижесі:

Науқастың жалпы жағдайы ауыр. Тамақтануы өте жоғары.
Қолдарын аяғына тіреп отырады. Бойы 173 см, салмағы 135
кг.
Дене температурасы – 36,9º С
Есі анық, қалпы- белсенді.
Тері қабаттары бозарған, ылғалды, жылы диффузды
цианоз. Бетінін гиперемиясы. Аяқ-қолдарының суық
цианозы.
Перифериялық лимфотүйіндер ұлғаймаған, ауырсынусыз.
Тыныштық кезіндегі ентігуге. Кеуде қуысының формасы
бөшке тәрізді, симметриялы, деформация жоқ.
Тыныс алуы құрсақтық, ТАЖ 34/мин, тыныс алуы мұрын
арқылы, еркін. Кеуде қуысының пальпациясы
ауырсынусыз. Дауыс дірілі төмеңгі болігінде әлсіреген.
Салыстырмалы перкуссияда өкпелік дыбыстын әлсіреуі
байқалады. Аускультативті- қатқыл дыбыс, өкпенін барлық
бөлігінде құрғақ сырылдар естіледі.

8. Объективті қараудын нәтижесі:

Жүректің салыстырмалы және объсалютті
шекарасы оңға 1 см-ге және солға 1,5 см-ге
жылжыған.
Аускультацияда – жүректің жиырылуы
ретті,ЖСЖ 90 рет/мин, жүрек тондары
тұйықталған,шу жоқ. ҚҚ 150/90 сын. бағ. б.
Іші – ұлғайған, симметриялы, тыныс алу актісіне
қатысады,жұмсақ, ауырсынусыз,перитонеальді
симптомдар жоқ.
Бауыр шеті тегіс, жұмсақ, ауырсынусыз,өт қабы
пальпацияланбайды.
Бүйрек және қуық пальпацияланбайды.
Дизуриялық көріністер жоқ.
Балтырының 1/3 бөлігіне дейін ісіну.

9.

Науқаста қандай синдромдарды бөліп
қарастырасыз?

10.

Бронхообструктивті синдром
Тынс алу жетіспеушілік синдромы
Семіздік
Созылмалы өкпелік жүрек синдромы
Метаболикалық синдром

11.

Сіздің болжам
диагнозыңыз???

12. Болжам диагноз

Өкпенің созылмалы обструктивті
ауруы, бронхитикалық вариант,
ауыр дәреже, өршуі.
ТЖ III. Созылмалы өкпелік жүрек,
декомпенсация. СӨЖ II А.
Семіздік III дәреже. Пиквика
синдромы.

13. Науқасты тексеру жоспары?

14. Тексеру жоспары:

ЖҚА
ЖЗА
Қақырықты үшретті МБТ ға тексеру.
Қақырықтың жалпы анализі
Қақырықты себу жасау және антибиотикқа сезімталдығын анықтау.
Қанның биохимиялық анализі (креатинин, мочевина, билирубин,
АлАТ, АсАТ)
ВИЧ-инфекцияға қан тапсыру
Кеуде клеткасының екі жақтылы R-графиясы
ЭКГ
Плевралды қуыстың УДЗ сы
Плевралды сұйықтықты анықтауға арналған плевральді пункция
Микрореакцияға қан анализі.
Құрт жұмыртқалары мен қарапайымдыларға нәжісті тексеру.

15. Лабораторлы зерттеудің нәтижесі:

Жалпы қан анализі (ЖҚА)
Жалпы зәр анализі (ЖЗА)
Гемоглобин 152 г/л
Гематокрит 54
Эритроциты 5,9 млн/л
ТК 1,13
Лейкоциттер 7,9 мың/л
Таяқшаядролылар -1.
Сегменттіядролылар-66.
Эозинофилдер-1. Базофилдер-1.
Моноциттер-4. Лимфоциттер27
ЭТЖ 32 мм/сағ
Түсі-ақшыл-сары, мөлдір
салыстырмалы тығыздығы 1025
Реакциясы сілтілі
Белок – жоқ
Глюкоза –жоқ
Билирубин –оң
Эпителий 1-2 к/а
Лейкоциттер 2-4 к/а

16.

Лабораторлы зерттеудің нәтижесі:
БХА
Жалпы белок 78,1 г/л
Жалпы билирубин 10,5
мкмоль/л
ACT 16 ЕД/л
Зәр қышқылы 12,1 ммоль/л
Креатинин 92 мкмоль/л
Глюкоза 6,7 ммоль/л
Холестирин 6,8 ммоль/л
ВИЧ антиденелерін
анықтайтын ИФА әдісі
Теріс
Жалпы қақырықты
зерттеу
Түсі– Сұр.
Сипаты– Шырышты-іріңді.
Консистенциясы – созылғыш.
Жыбыр.эпит.-0-1-3 .
L – 15-20-25.
Альв. Макрофагі аздаған
көлемде.

17.

ЖҚА қалыпты көрсеткіштері
Эритроциттер
(3,7-4,5)×10 12/л (әйел)
(4,0-5,0)×10 12/л (ер)
Гемоглобин
120-145 г/л (әйел)
132-167 г/л (ер)
Түсті көрсет 0,82-1,05
Гематокрит 0,36-0,48 л/л
ЭТЖ
2-15 мм/ч (әйел)
1-10 мм/ч (ер)
Тромбоциттер (180-320)×10
9/л
Лейкоциттер (4,0-9,0)×10
9/л
Эозинофилдер 0-5%
Базофилдер 0-1%
Нейтрофилдер:
Жас 0-1%
Таяқша ядролылар1-
6%
Сегментті ядролылар
45-70%
Лимфоциттер 18-40%
Моноциттер 2-9%

18.

Қалыпты биохимиялық қан анализінің
көрсеткіштері:
Билирубин – 8,5-20,5 ммоль/л
Креатинин – 53-115 мкмоль/л
Зәр қышқылы– 2,5-8,2 ммоль/л
Жалпы белок – 65-85 г/л
Глюкоза – 3,3-6,3 ммоль/л

19. R-грамманаң алдыңғы проекциясын сипаттаңыз

20.

R-тексерудің қорытындысы
Қабырғалардың горизонтальді
орналасуы,қабырғааралықтардың
ұлғаюы,диафрагманың жоғары орналасуы,әлсіз
тамыр суреті,өкпе көлемінің азаюы,жүректің
көлеңкесі екі жақтан да 25-55% ға кеңейген.Өкпе
түбірі құрылымы өзгерген.Созылмалы бронхит
белгілері.

21. ЭКГ сипаттаңыз

22.

Аспапты зерттеудің нәтижесі :
ЭКГ: Синусті тахикардия. ЖСЖ 100
рет/мин. ЖЭО вертикальді
орналасқан.Реполяризация
процесінің бұзылысы. Оң жақ
журектің гипертрофиясы.
.

23. Аспапты зерттеудің нәтижесі :

ЭхоКГ де- жүрек камераларының дилатациясы,оң
және сол жақ жүректің гипертрофиясы,өкпелік
гипертензия белгілері.
Пикфлуметрия-ішкі тыныс алудың қызметі
төмендеген,ауыр дәреже.

24.

Клиникалық
диагноз ???

25. ТЖ клиникалық және лабораторлы сипаттамасы

Симптомдар мен
көрсеткіштер
Ентігу
I дәреже
Физикалық жүктеме кезінде
жәнеодан кеиін
ТЖ дәрежесі
II дәреже
Аз мөлшерлі физикалық
жүктемеден кейін
пролонгирленеді
ТАЖ 1 мин
Тыныштықта 1 мин 16-24,
жүктемеден кейін 10-12
өседі,жүктемені тоқтатқаннан
икейін 7 мин сон қалпына келеді
Тыныштықта 24-28,
физикалық жүктеме кезінде
1 мин 12-16 өседі, ақырын
қалпына келеді
30 >, физ жүктеме
мүмкін емес
Шаршағыштық
Тез дамиды
Айқын
Анық көрінеді
Тыныс алу тереңдігі
Тыныштықта қалыпты,жүктеме
кезінде терең және беткей тыныс,
жүктемеден кейін 7 мин кейін
қалпына келеді
Беткей тыныс,баяу қалпына
келеді
Үнемі беткей физ
жүктеме мүмкін емес
Цианоз
Тыныштықта болмайды ,жүктемеден
кейін дамиды
Анық айқындалған
Тыныс алу актісіне қосымша
бұлшықеттердің қатысуы
жоқ
Көбінесе науқастарда
тыныштықта
болады,жүктемеден кейін
ұлғаяды
Аздап білінеді
Пульс
Қалыпты
Кейде жоғары
Анық жиі
Максимальді өкпелік
вентиляция, %
50-90
40-80
<50
ӨӨС, %
60-90
40-80
<50
III дәреже
Үнемі тыныштықта
Анық

26.

Клиникалық
көріністері
Рестриктивті ТЖ
Обструктивті ТЖ
ентігу
Инспираторлы
Экспираторлы ,жөтел
ұстамасынан кейін жиі
өзгереді
цианоз
Орталық
Орталық, жөтел
ұстамасынан кейін
күшеюі мүмкін
жөтел
Болмауы мүмкін
Азөнімді немесе
өнімді,надсадный
аускультация
Өзгерістер типті емес
Құрғақ
сырылдар,форсирленген
жөтел кезінде күшейеді
спирография нәтижесі
ЖЕЛ және МВЛ төмен,
ФЖЕЛ 1с аз өзгерісті
МВЛ и ФЖЕЛ 1с төмендеген

27.

Клиникалық диагноз:
Өкпенің обструктивті
ауруы,бронхитикалық түрі,ауыр
дәрежесі,асқынған. . ТЖ
II.Созылмалы өкпетекті
жүрек,декомпенсация.СТЖ IIА.
Семіздік III дәреже.Пиквик синдромы.

28.

Емдеу принциптері???

29.

Негізгі емдеу принциптері:
Стационарлы режим
Диета № 10 тұз бен суды шектеу,
Оксигенотерапия
Антибиотикотерапия:
Бета-лактамды антибиотиктер: цефтриаксон 1,0 3 рет күніне
б/е;Амоксиклаф 1,2 күніне 2 рет к/т
Зәр айдағыштар:
Фурасемид 60 мг күніне 2 рет к/т диурезді бақылай отырып
Т.Альдорон 50 мг күніне3 реттен
Муколитиктер: N-ацетилцистеин 0,2 1 т күніне 3 рет 1/3 ст. суға
Борнходилататорлар:Беродул 1 доза күніне 2 реттен небулайзер
арқылы ингаляция арқылы
Антиоксидантар: аскорбиновой қышқылы ерітіндісі 5 % 6 мл к/т
АПФ ингибиторлары:эналаприл 5 мг күніне 2 рет
Иммуномодуляторлар– циклоферон 125 мг/мл 2 мл б/е күн ара
Антиагреганттар -төменмолекулалы гепариндер
Семіздікті емдеу.